به نقل از «فرارو»

روایت پهلوان اژدهاکش و شاه اسب‌سوار

تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۰۳۳۱۲

میدانی که امروز در تقاطع خیابان‌های امام خمینی (ره) و کارگر جنوبی با نام «حر» شناخته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین میدان‌های پایتخت است. «نصرالله حدادی»، تهران‌شناس، درباره پیشنیه این میدان که ابتدا «باغشاه» نام داشت، در کتاب «طهران قدیم» این طور می‌نویسد: «از دیرباز باغشاه، تفرجگاه ناصرالدین شاه قاجار و محل شکل‌گیری نخستین میدان اسب‌دوانی تهران بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

» به گفته حدادی، خیابان امام خمینی (سپه سابق) هم از جمله مکان‌هایی است که از دوران ناصری رونق گرفته. محدوده وسیع جنوب غربی این خیابان که اکنون محل پادگان حر است، به علاوه محدوده غربی که ساختمان مدرسه نظام در آن قرار گرفته، مجموعاً باغ وسیع و مشجری از دوران ناصری به باغشاه معروف بود.

میدان باغشاه و خیابان سپه از همان دوره پهلوی، محل برو و بیا و زندگی شخصیت‌های مهم به‌ویژه چهره‌های سیاسی بود. می‌گویند رضا خان در رفت و آمد‌هایی که برای نظارت بر سنگفرش کردن خیابان سپه به این محدوده داشت، یک روز به خاطر خلوتی خیابان و کم‌جمعیتی آن به «کریم آقا بوذرجمهری»، رییس وقت بلدیه تهران، اعتراض کرد. بوذرجمهری هم در جواب گفت: «قربان! چون شما در این محدوده زندگی می‌کنید، مردم از زندگی در همسایگی شما ترس دارند.» به همین خاطر رضاخان دستور داد بسیاری از چهره‌های سیاسی مثل «تیمورتاش»، «متین دفتری» و... در محدوده خیابان سپه ساکن شوند و اکنون خانه قدیمی «عبدالحسین تیمورتاش»، وزیر دربار رضاخان در خیابان دانشگاه یکی از یادگار‌های به‌جامانده از آن دوره است که به «موزه جنگ» تبدیل و قدیمی‌ترین سلاح‌ها و ابزارآلات جنگی در آن به نمایش گذاشته شده است.

مجسمه ناصرالدین شاه، اولین مجسمه تهران

از آنجا که در دوران ناصرالدین شاه پای خیلی از نخستین‌ها به تهران باز شد ردپای نخستین تندیس در تهران را هم باید در روزگار او و همین باغشاه جست‌وجو کرد. نصرالله حدادی در کتاب طهران قدیم، میدان باغشاه را محل تولد اولین مجسمه‌های پایتخت معرفی کرده و می‌نویسد: «به طور کلی، سابقه نصب تندیس در میدان‌های تهران و شاید ایران را هم باید در محله باغشاه جست‌وجو کرد؛ زمانی که ناصرالدین شاه دستور داد از او در حالی که سوار بر اسب است، در قورخانه تهران مجسمه‌ای از جنس برنز ساخته و در وسط استخر باغشاه نصب شود. گفته می‌شود هنرمندان مجسمه‌ساز آن عصر، تندیسی هم قد و قواره ناصرالدین شاه ساختند و در محل تفرجگاه او نصب کردند! اما نکته جالب توجه، عدم رونمایی آن برای عموم مردم و نمایش آن فقط برای درباریان و خواص بود. بعد از ترور ناصرالدین شاه در اردیبهشت ۱۲۷۵ شمسی، این مجسمه از وسط استخر باغشاه برداشته شد.»

اژدهاکش‌های ایرانی در باغشاه

مجسمه قهرمان نیزه به دست و اژدهاکش در باغشاه یا میدان حر یکی از قدیمی‌ترین مجسمه‌های پایتخت است که اکنون نزدیک به ۸۷سال قدمت دارد. کمتر از ۴۰ سال پس از انتقال قدرت از قاجار به پهلوی، مأموریت ساخت مجسمه میدان باغشاه به مرحوم «غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ»، زاده شوروی و فارغ‌التحصیل رشته نقاشی و مجسمه‌سازی که سال ۱۳۰۷ به تهران آمد، سپرده شد. او طراحی مجسمه را انجام داد و با همکاری پسرخاله نوجوانش، «میرحسن ارژنگ نژاد» که بعد‌ها دامادش هم شد، کار قالب‌گیری و ساخت قطعاتش را به سرانجام رساند. ساخت مجسمه ۵/۶ متری میدان حر که روی یک سکوی بتنی نصب شده و به همراه نیزه ۶ متری آن در مجموع ۵/۱۲ متر ارتفاع دارد. تندیس نبرد گرشاسب با اژد‌ها در میدان حر (میدان باغشاه) تهران به مناسبت نجات آذربایجان از اشغال شوروی و حزب دموکرات در سال ۱۳۱۵ در میدان قرار گرفت. انجام پروژه از سال‌های ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۵ طول کشید. طراحی این مجسمه برگرفته از داستان نبرد «گرشاسب» با اژد‌ها در شاهنامه است. اژد‌ها در ادبیات فارسی، نماد پلیدی و شر است و فقط پهلوانان نام‌آور می‌توانند با کشتن آن، به غلبه خیر بر شر و پاکی بر پلیدی، عینیت ببخشند. گرشاسب، یکی از این پهلوانان نامی خلق‌شده توسط فردوسی در شاهنامه است که به‌عنوان اولین اژدهاکش ایرانی در ادبیات فارسی، ماندگار شد.

استوار همچون مجسمه حر

در دولت پهلوی و در دوره‌ای که «موسی مهام» مسئولیت شهرداری تهران را بر عهده داشت، او ۷ مجسمه در ۷ میدان تهران از جمله مجسمه فردوسی را تعویض کرد و برای تغییر مجسمه میدان حر هم دست به کار شد. گفته می‌شود موسی مهام عقید داشت نماد‌ها و تندیس‌های شهر باید فضایی متناسب با موضوع خاص خودشان داشته باشند. مثلاً معتقد بود بر اساس روایت فردوسی در شاهنامه، نبرد گرشاسب با اژد‌ها در یک دره انجام شده به همین خاطر این فضا باید ایجاد شود. او دستور داد چنین فضایی را برای نصب مجسمه مرد اژدهاکش بسازند. طبق گفته‌ها بیش از۴متر اطراف این مجسمه خاکبرداری شد و اینطور بود که سر و کله ۶ جرثقیل برای جابه‌جایی مجسمه در میدان حر پیدا شد. می‌گویند تا ۴ متر پایین‌تر از سطح مجسمه خاکبرداری شد و موتور ۶جرثقیلی که برای آن را می‌کشیدند تا از زمین کنده شود، سوخت، اما این مجسمه حتی چند سانتی‌متر هم از جایش تکان نخورد.

منبع: همشهری

منبع: فرارو

کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت موبایل ناصرالدین شاه میدان باغشاه اژد ها میدان حر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۰۳۳۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فراخوان پنجمین جشنواره بین المللی فیلم «کوثر»

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، جشنواره پنجم فیلم «کوثر» در چهار بخش سینمای ایران شامل فیلم‌های سینمایی، داستانی بلند (تله فیلم)، مستند کوتاه و نیمه بلند، مستند بلند و آثار کوتاه داستانی، پویا نمایی و نماهنگ است.

همچنین در بخش مسابقه سینمای ایران، عنوانی با نام مسابقه ویژه گنجانده شده که عبارت است:

نقش زنان و کودکان در مقاومت: این بخش ویژه آثار تولیده شده پیرامون موضوعات مرتبط با ایثارگری و نقش زنان و کودکان در کشور‌های حوزه مقاومت و مقابله با داعش و رژیم صهیونیستی و مظالمی که بر آنها رفته، است.

حجاب، عفاف: این بخش اختصاص دارد به آثار مرتبط با ترویج فرهنگ حجاب و عفاف و افشای ماهیت توطئه‌های دشمنان برای آندلسی کردن ایران.

بخش طرح‌ها و ایده ها، بخش بین الملل و بخش غیررقابتی نیز سایر بخش‌های چهارگانه جشنواره را تشکیل می‌دهند؛ نمایش‌های ویژه، نشست‌های تخصصی، نکوداشت‌ها و بزرگداشت ها، برپایی نمایشگاه عکس و برگزاری همزمان جشنواره در استان‌ها و سایر مراکز فرهنگی هنری کشور از دیگر بخش‌های پنجمین جشنواره بین المللی فیلم «کوثر» هستند.

بر پایه اعلام دبیرخانه جشنواره، متقاضایان شرکت در این رویداد می‌توانند با مطالعه فراخوان در هر بخش، لینک قابل دانلود فایل آثار خود را در فرمت‌های مشخص شده در فراخوان به صندوق الکترونیکی دبیرخانه به آدرس، kovsarfestival@gmail.com ارسال کنند و در صورتی که حجم فایل اثر بیشتر از ۱۰ گیگ است و یا امکان ارسال ایمیل وجود ندارد صاحبان آثار می‌توانند اثر خود را به‌صورت پستی و یا حضوری به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. آخرین مهلت ارسال آثار تا روز شنبه پنجم خرداد ماه سال جاری در نظر گرفته شده است.

نشانی دبیرخانه جشنواره: تهران، میدان فردوسی، خیابان انقلاب، چهار راه کالج، خیابان حافظ، خیابان غزالی، پشت سفارت روسیه، پلاک ۱۱ مرکز تشکل‌های شاهد و ایثارگر - آقای صیادی (دبیرخانه جشنواره)

تلفن و دورنگار: ۰۲۱۶۶۷۵۷۴۰۶ – ۰۹۳۶۹۸۴۴۳۹۵

آدرس پست الکترونیکی: kosarfilmfestival ۶۷@gmail.com

آدرس وبسایت: www.isartalash.ir

پنجمین جشنواره بین المللی فیلم «کوثر» تیر ۱۴۰۳ در تهران با دبیری ناصر باکیده و با همکاری شهرداری تهران، سازمان امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد شهید و امور ایثارگران برگزار می‌شود.